Pilotlar en çok burada zorlanıyor!

Geçen hafta yazdığım ¨Gözlük takan pilot olabilir mi?¨ başlıklı Nasıl Pilot olunabileceğine dair yazıya ilgi çok olunca ben de devamını yazmaya karar verdim.

Bir pilot, havayolu veya 5 bin 700 kilogram ağırlığının üzerindeki bir uçağa adım atmadan önce adeta iyice terleyeceği bir eğitimden geçer. Yer derslerini 'simülatör' olarak adlandırılan gerçek uçak kesiti izler.


Bir uçuş okulunu bitirdiniz ve bir havayoluna girdiniz. Peki ilk iş gününüzde ne yaparsınız? Hemen şirketin tarifeli seferlerinde uçmaya mı başlarsınız? Tabi ki hayır...

Havacılık ile biraz ilgili iseniz uçak tiplerini az çok bilirsiniz. Bilmeseniz bile zaman zaman Boeing, Airbus adlarını duymuşsunuzdur. Her havayolu ihtiyaçlarına göre bu üreticilerin ya da farklı üreticilerin ürettikleri farklı uçak tiplerini kendi bünyelerinde kullanırlar. Fakat uçak kullanmak, pek araba kullanmaya benzemez. Her bir uçağın kendine ait özel uygulamaları, özel sistemleri vardır. Bir pilot bu farklılıkları öğrenmeden o uçağın koltuğuna oturamaz.

BUNUN ADI TİP EĞİTİMİ
Öncelikle bu eğitime verilen ad, tip eğitimidir. Fakat tip eğitiminden önce şirkete ilk kez giriyorsanız, şirket usullerinin ve genel havacılık kurallarının da dahil olduğu bir çok farklı dersden sonra ancak uçacağınız uçakla ilgili tip eğitimine başlayabilirsiniz. Bu tip eğitimi 3 aşamada gelişecektir.

1) Yer Eğitimi : Ne saçma isim di mi? Yer eğitimi. Ama işiniz havacılık olunca anlam kazanmaya başlıyor emin olun. Yer eğitiminde uçacağınız uçağın sistemlerini bilgisayar programlarından ve uçak üreticisinin yayınlandığı kitaplardan öğrenirsiniz. Hidrolik sistemi, Yakıt sistemi, Motor, İniş takımları gibi... Bu eğitim yaklaşık 2-3 hafta sürecektir. Bu eğitimin sonunda sınavdan başarıyla geçerseniz 2. aşamaya geçersiniz.

 2) Simulatör Eğitimi : Burada uçağın ilk başta nasıl uçtuğu, normal usulleri uygulamalı olarak öğrenilir. Daha sonra ise yani ilerleyen günlerde uçağın acil durum prosedürleri çalışılır. Kalkış anında motor yanarsa bir pilot ne yapmalı, 40.000 feet'te giderken kabin basıncı kaybolursa nasıl bir usul uygulanmalı bunlar uygulamalı olarak gösterilir ve uçak üreticisi tarafından yayınlanan kitaplardaki usullerin bire bir uygulanması beklenir pilotlardan. Bu usulleri doğru şekilde uygulayamayan pilotlar ekstra eğitime alınarak eksik oldukları konular pekiştirilerek uçuşa hazırlanırlar.

Simulatör denince, bilgisayarınıza kurduğunuz Microsoft'un Flight Simulator'ü gelmesin... Soldaki ve aşağıdaki 2 fotoğraf da Boeing 737 simulatörünün fotoğrafıdır. Soldaki resimde gördüğünüz kafes gibi bölgenin içine girdikten sonra altında gördüğünüz hidrolik kolların üzerinde hareket ederek size sanki gerçekten uçakta uçuyormuş hissi yaratılır.

Uçakta yapamayacağınız eğitimleri (Örneğin tek motorla iniş, kabin basıncı problemleri, yangın vs) burada tekrar tekrar yapma şansı bulursunuz.

Bir pilot, simulatörde de başarılı olmadan hiçbir şekilde gerçek bir yolcu uçağının pilot koltuğuna oturamaz. Simulatör eğitimi şirketin simulatör planlamasına göre değişiklik göstermekle birlikte tahminen 20 gün ile 1 ay civarında sürecektir. Simulatör eğitiminde başarılı olup, eğitimini aldığınız uçakta uçma yetkisini aldıktan sonra 3. aşamaya geçersiniz.

3) Line Eğitimi : Bu tip eğitiminin en sonuncu aşamasıdır. Artık öğretmen pilotlarla havayolunun gerçekleştirdiği uçuşlarda uçma yetkiniz vardır. Fakat eğer ilk kez bir havayolu uçağında pilotluk yapacaksanız, line eğitiminden önce boş uçakla iniş kalkış eğitimi çalışmanız gerekmektedir. Tabii bunu yine şirketin eğitim departmanı planlayacaktır. Yanınızdaki öğretmen pilotla, içi boş bir uçakla aynı meydana 6-7 kere iniş kalkış çalışması yaparak tarifeli seferlere hazır hale geleceksiniz. 

ACİL DURUMLARA HAZIR MISINIZ?
Line eğitimlerinin amacı, uçağın sistem ve acil durum usullerini öğrenmiş bir pilotu normal seferlere hazırlamaktır. Bu eğitimde yolcuya anonstan, bir ülkeden diğer ülkeye geçerken yapılacak prosedürlere, bazı ülkelerdeki özel giriş prosedürlerine kadar bir çok farklı usullerin gözden geçirilir. 

Yine bu eğitimin sonunda bir kontrole gireceksiniz. Eğer kontrolde başarılı olursanız artık tüm eğitimleri bitirmiş olacaksınız. Yani artık bir havayolu pilotu oldunuz demektir. Tabii çok sevinmeyin. Bu eğitimleri bitirmiş olmanız bir daha eğitim görmeyeceksiniz anlamına gelmez.

Her yıl tazeleme eğitimi için tekrar yer dersi göreceğinizi, yılda en az 4 kere simulatör uçuşu yapacağınızı ve 1 adet line kontrolü uçacağınızdan şüpheniz olmasın. Bu eğitimleri tamamlamadan pilotluk lisansınız tazelenmez ve bu da sizin eğitimler tamamlayana kadar uçuşlardan uzak kalacağınız anlamına gelir.

Tabii siz sürekli eğitimlerde kafa patlatırken birilerinin gelip ¨Ne var yeaaa otopilota koyuyon gidiyo işte¨ muhabbetlerine maruz kalacağınızı da baştan belirteyim. 

Herkese keyifli uçuşlar...